اصل هفدهم :
– حقوق وآزادی های انسان وشهروند در فدراسیون روسیه مورد تایید وضمانت قرارمی گیرد.
– حقوق وآزادی های بشر غیر قابل تفکیک بوده واز روز تولد هر فرد تحقق می یابد.
– اعمال حقوق وآزادی های انسان وشهر وند نباید خللی بر حقوق وآزادی های دیگران وارد سازد.
اصل هجدهم :
– حقوق وازادی های انسان وشهر وند به طور مستقیم اعمال می گردد آنهاسرشت مفهوم ونحوه اجرای قوانین فعالیت های قوای مقننه ومجریه دستگاههای خودگردان محلی راتعیین می کنند دستگاه قضایی تامین آن راضمانت می کند.
اصل نوزدهم :
– همه در برابر قانون ودادگاه مساوی هستند.
– دولت برابری حقوق وآزادی هارا بدون توجه به جنسیت نژاد ملیت زبان مذهب اموال وموقعیت رسمی محل سکونت طرز تلقی از مذهب اعتقادات عضویت درتشکل های اجتماعی ودیگر شرایط ضمانت می نماید همه اشکال محدود سازی حقوقانسانی در زمینه های اجتماعی نژادی ملی وزبانی یامذهبی ممنوع می باشد.
– مرد وزن از حقوق وآزادی های مساوی وامکانات برابر برای اجرای آن برخوردارند.
اصل بیستم :
– همه حق زندگی دارند.
– حکم اعدام می تواند تاهنگام لغو نهایی به عنوان شیوه سنگین مجازات بویژه برای جنایات عمدی علیه زندگی مردم وارتکاب جرایم سنگین بکار گرفته شود اجرای آن فقط باحکم دادگاه وباحضور هیات منصفه میسر می باشد.
اصل بیست و یکم :
– کرامت انسانی تحت حمایت قرار دارد هیچ چیزی نمی تواند دلیل تحقیر آن» قرار گیرد.
– هیچ کس رانباید مورد شکنجه اعمال خشونت واقدامات دیگر رای تحقیر یاتنبیه قرار داد هیچ کسرانباید بدون رضایت داوطلبانه خودش مورد آزمایش های طبی وعلمی قرار داد.
اصل بیست و دوم:
– همه حق آزادی ومصونیت شخصی دارند.
– ازداشت وتوقیف افراد تنهابراساس حکم دادگاه مجاز است بدون حکم دادگاه نمی توان کسی رابیش از ۴۸ساعت در بازداشت نگهداشت.
اصل بیست و سوم :
– همه حق مصونیت زندگی خصوصی اسرار شخصی وخانوادگی وحفاظت از نام نیک وشهرت خود دارند.
– خصوصی بودن مکاتبات مکالمات تلفنی وارتباط پستی ودیگر ارتباطات حق همه افراد است محدود کردن این حقوق تنهابراساس حکم دادگاه مقدور می باشد.
اصل بیست و چهارم :
– گردآوری نگهداری استفاده وانتشار در مورد زندگی خصوصی فرد بدون رضایت آنها مجاز نمی باشد.
– دستگاههای قدرت دولتی وحکومت های خودگردان محلی ومقامات آن نباید برای همه امکان دسترسی وآشنایی بااسناد وموادی که به حقوق وآزادی های فرد مر بوط می شوند فراهم نمایند مگر اینکه در قانون نحوه دیگری پیش بینی شده باشد.
اصل بیست و پنجم :
– مسکن افرا مصونیت دارد هیچ کس حق ورو د به خانه افراد برخلاف میل ساکنان آن راندارد مگر درمواردی که در قانون فدرال یابراساس حکم دادگاه مشخص شده باشد.
اصل بیست و ششم :
– همه حق تعیین واعلام ملیت خود رادرند هیچ کس رانمی توان به تعیین واعلام ملیت خود مجبور کرد.
– همه حق استفاده از زبان مادری خود .انتخاب آزادانه برای گفتگو تربیت وتحصیل وخلاقیت رادارند.
اصل بیست و هفتم:
– هرکس بطور قانونی در فدراسیون روسیه بسر مبرد حق جابجایی آزادانه وانتخاب محل اقامت رادارد.
– همه می توانند آزادانه از فدراسیون روسیه خارج شوند شهر وندان فدراسیون روسیه ز حق بازگشت آزادانه به فدراسیون روسیه برخوردارند.
اصل بیست و هشتم :
– آزادی عقیده آزادی مذهب از جمله حق پیروی فردی یاجمعی از مذهب یاعدم اعتقاد به مذهب انتخاب آزاد وداشتنمذهب وتبلیغ برای آن ودیگر اعتقادات وعمل براساس آن برای همه تضمین گردیده است.
اصل بیست و نهم :
– برای همه حق آزادی عقیده وبیان تضمین شده است.
– تبلیغات وتهییج برای ایجاد نفرت ودشمنی اجتماعی ونژادی ملی ومذهبی یازبانی ممنوع است.
– هیچکس رانمی توان به ابراز نظریات واعتقاداتش مجبور کرد یاناچار از رد آن کرد.
– همه حق آزادی بررسی دریافت انتقال تولید وانتشار واطلاعات با هر وسیله قانونیرادارند فهرست کامل اطلاعاتی که اسرار دولتی راتشکیل می دهد بوسیله قانون فدرال مشخص می گردد.
– آزادی رسانه های گروهی تضمین می گردد وسانسور ممنوع است.
اصل سی ام :
– همه حق ایجاد اتحادیه ها واز جمله حق ایجاد اتحادیه های کارگری برای حفاظت ازمنافع خود رادارند آزادی فعالیت اتحادیه های عمومی تضمین می شود.
– هیچ کس رانمی توان برای پیوستن به اتحادیه ای یا باقی ماندن درآن وادار کرد.
اصل سی و یکم :
– شهروندان فدراسیون روسیه از حق گرد همایی مسالمت آمیز وغیر مسلحانه برگزاری راهپیمایی ئاجتماعات وتظاهرات ومراقبت از اعتصابات برخوردار می باشند.
اصل سی و دوم :
– شهروندان فدراسیون روسیه حق دارند بطور مستقیم یاغیر مستقیم از طریق نمایندگان خود دراداره امور دولتی مشارکت نمایند.
– شهروندان فدراسیون روسیه از حق انتخاب کردن وانتخاب شدن برای دستگاههای قدرت دولتی وحکومت های خودگردان محلی ونیز مشارکت در همه پرسی برخوردار می باشند.
– شهروندانی که توسط دادگاه ناصالح تشخیص داده شده اند ونیز شهروندانی که براساس حکم دادگاه در زندان بسر می برند از حق انتخاب کردن وانتخاب شدن محروم می باشند.
– شهروندان فدراسیون روسیه حق دسترسی مساوی به خدمات دولتی رادارند.
– شهروندان فدراسیون روسیه از حق مشارمت در داد رسی ها برخوردار می باشند.
اصل سی و سوم :
– شهروندان فدراسیون روسیه حق دارند به دستگاههای دولتی وحکومت های خود گردان محلی مراجعه نمایند ویا بطر جمعی یا فردی درخواست های خود راارایه نمایند.
اصل سی و چهارم :
– همه حق بهر مندی از توانایی ها واموال را خود برای فعالیتت های اقتصادی ودیگر فعالیت های که در قانون ممنوع نشده است دارند.
– فعالیت های اقتصادی برای ایجاد انحصار ورقابت نامشروع مجاز نمی باشد.
اصل سی و پنجم :
– حق مالکیت خصوصی توسط قانون حمایت می گردد.
– همه حق تملک تم.ال بطور خصوصی رادارند ئمی توانند آن رابه طور فردی یاجمعی مورد استفاده قرار دهد.
– هیچ کس رانمی توان بدون حکم دادگاه از اموالش محروم ساخت مصادره اموال برای نیازهای دولت تنهابراساس شرایط تادیه بهای کامل در ابتدا می تواند صورت گیرد.
– حق ارث بردن تضمین می گردد.
اصل سی و ششم :
– شهروندان واتحادیه های آنها حق دارند زمین رادر تملک خصوصی خود داشته باشند.
– ملک بهره برداری واداره اراضی ودیگر منابع طبیعی به وسیله مالکان آنها بطور ازآدانه انجام می شوداگر در جهت تخریب محیط زیست وناقض حقوق ومنافع دیگران نباشد.
– شرایط مقررات استفاده از اراضی توسط قانون فدرال تعیین می گردد.
اصل سی و هفتم :
– کار آزاد است هرکس حق دارد آزادانه از تواناییهای کاری خود بهر ه گیرد ونوع فعالیت خود راانتخاب کند.
– کاراجباری ممنوع است.
– هرکس حق دارد از تامین امنیت و بهداشت کار دستمزد مساوی وحداقل دستمزد هایی که توسط قانون فدرال تعیین می شود ونیز تامین در برابربیکاری برخوردار گردد.
– حق حل و فصل اختلافات دسته جمعی وفردی وکاری بااستفاده از روشها وراه حل هایی که در قانون فدرال مشخص شده وجود دارد وحق اعتصاب مورد شناسایی قرار می گیرد.
– همه حق بهره مندی از استراحت دارند برای کسانی که طبق قرار داد کار می کنند مدت کار مرخصی وتعطیلات بادریافت حقوق در قانون فدرال تعیین شده ضمانت می شود.
اصل سی و هشتم :
– خانواده مادر وکودک وفرزندان مورد حمایت دولت قرار دارند.
– مراقبت از فرزندان وتربیت انان وظیفه یکسان پدر ومادر است.
– فرزندان بالای ۱۸سال باید از والدین ناتئان خود مراقبت نمایند.
اصل سی و نهم :
– تامین اجتماعی برای همه افراد درسن کهولت در شرایط بیماری وتز کار افتادگی واز دست دادن توانایی کار برای تربیت فرزندان ودیگر مواردی که در قانون تعیین می شود ضمانت می گردد.
– حقوق بازنشستگی وکمک هزینه های اجتماعی به وسیله قانون تعیین می شود.
– بیمه اجتماعی داوطلبانه وایجاد اشکال تکمیلی تامین اجتماعی ونیکوکاری توسعه داده می شود.
اصل چهلم :
– همه از حق مسکن برخوردار هستند هیچ کس رانمی توان خودسرانه از خانه اش محروم ساخت.
– دستگاههای قدرت دولتی وحکومت های خود گردان محلی ساختن مسکن راتوسعه می دهند وشرایط تحقق یافتن حق مسکن راتامین می نمایند.
– مردم کم درآمد وشهروندانی که در قانون به آنها اشاره می شودمسکن رایگان یااجاره قابل قبول از سوی دولت شهرداریها ودیگر منابع تامین مسکن رابراساس ضوابط مندرج در قانون در یافت می کنند.
اصل چهل و یکم :
– همه حق بهره مندی از حمایت های بهداشتی وخدمات درمانی را دارند خدمات درمانی در موسسات دولتی و شهری از طریق بودجه های مربوطه پرداخت های بیمه ای و رویه های دیگر تامین می شود و به طور رایگان به شهروندان ارایه می گردد.
– برنامه های فدرال مراقبت وتقویت سلامتی مردم فدراسیون روسیه راتامین می نماید اقداماتی به منظور توسعه وارتقای خدمات بهداشتی دولتی شهری وخصوصی صورت می گیرد فعالیت هایی گسترش می یابد که تقویت سلامتی وبهداشت توسعه تربیت بدنی وورزش توسعه بهبود سلامتی عمومی رادرپی داشته باشد.
– اگر مقامات دولتی حقایق وشرایط تهدید آمیز علیه زندگی وسلامتی مردم رامخفی نماید براساس قانون فدرال تحت پیگرد قرار خواهند گرفت.
اصل چهل و دوم :
– همه حق داشتن محیط زیست مناسب واطلاعات قابل اتکا در مورد شرایط آن رادارند ودر صورت آسیب دیدن سلامتی واموال خود در اثر تخلفات زیست محیطی حق تامین خسارات وارده رادارند.
اصل چهل و سوم :
– همه حق آموختن وتحصیل دارند.
– دسترسی عمومی ورایگان افراد به تحصیلات پیش دبستانی متوسطه عمومی ومتوسطه تخصصی درموسسات آموزشی دولتی وشهری تضمین می گردد.
– همه حق دارند براساس رقابت بطور رایگان به تحصیلات عالیه در موسسات آموزشی دولتی وشهری دسترسی یابند
– آموزش عمومی پایه رایگان است والدین وجانشینان آنها دسترسی کودکان به آموزش عمومی پایه راتامین می کنند.
– فدراسیون روسیه استاندارد های آموزشی دولتی رامعین می کند واشکال گوناگون آموزش وخود آموزی راحمایت می کند.
اصل چهل و چهارم :
– آزادی فعالیت های خلاق ادبی هنری علمی وفنی واشکال گوناگون ان ضمانت می شود.
– همه از حق مشارکت در زندگی فرهنگی برای دستیابی به ارزش های فرهنگی برخوردار می باشند.
– همه موظف به مراقبت از میراث فرهنگب وتاریخی و حمایت از آثار تاریخی وفرهنگی هستند.
اصل چهل و پنجم :
– حمایت دولت از حقوق وآزادی های انسان وشهر وند در فدراسیون روسیه ضمانت می شود.
– افراد می توانند بالهمه ابزارهایی که در قانون منع نشده از حقوق وآزادی های خود دفاع کنند.
اصل چهل و ششم :
– دفاع قضایی از حقوق وآزادی های افراد تضمین می گردد.
– تصمیمات واقدامات دستگاههای دولتی رامی توان دردادگاه مورد شکایت قرار داد.
– هرکس حق دارد مطابق توافق نامه های بین المللی فدراسیون روسیه به نهادهای بین المللی دفاع از حقوق وآزادی های بشری مراجعه نماید در صورتیکه ابزارهای دولتی موجود در داخل برای حمایت قانونی از آن به نتیجه نرسیده باشد.
اصل چهل و هفتم :
– هیچ کس رانمی توان از حق رسیدگی به پرونده اش در دادگاه وتوسط قاضی آن پرونده در حدود اختیارات اوست محروم نمود.
– متهم به ارتکاب جرم حق دارد در مواردی که قانون فدرال پیش بینی می کند خواستار رسیدگی به پرونده اش در دادگاه توسط هیات منصفه شود.
اصل چهل و هشتم :
– حق دریافت مشاوره حقوقی تخصصی برای همه دردادگاه تضمین می گردد این کمک درمواردی که توسط قانون پیش بینی شود رایگان می باشد.
– هر فرد توقیف وبازداشت شده ومتهم به ارتکاب جرم حق دارد از کمک حقوقی ومشاوره ای از لحظه ای که توقیف بازداشت یادر مضان اتهام قرارمی گیرد بهره مند شود.
اصل چهل و نهم :
– هر متهم به ارتکاب جرم تازمانی که جرم اوبه ترتیب مقررشده در قانون فدرال به اثبات برسد به وسیله حکم دادگاهی که اعتبار قانونی داشته باشد تایید شود بی گناه می باشد.
– متهم مجبور نیست بی گناهی خود رابه اثبات برساند.
– تردید های رفع نشدنی در مورد جرم متهم به نفع اوتفسیر می گردند.
اصل پنجاهم :
– هیچ کس دوبار برای یک جرم نباید محکوم شود.
– شواهد بدست آمده از طریق نقص قوانین فدرال رانمب توان در جریان دادرسی مورد استفاده قرار داد.
– هرشخصی که بواسطه ارتکاب جرم محکوم می شود حق دارد ترتیبی که در قانون فدرال پیش بینی شده خواستار تجدید نظر در حکم توسط دادگاه بالاتر شود ویا تقاضای عفو یاکاهش مجازات داشته باشد.
اصل پنجاه و یکم :
– کسی رانمی توان موظف ساخت تابر علیه خود همسر وبستگان نزدیکش ونیز کسان دیگری که قانون فدرال تعیین می کند شهادت بدهد.
– قانون فدرال موارد دیگر تعلیق وظیف شهادت دادنن رامعین می سازد.
اصل پنجاه و دوم :
– حقوق آسیب دیدگان از جرایم وسوء استفاده از قدرتراقانون حمایت می کند دولت برای آنان امکان دسترسی به دادگاه وجبران زیان های وارده را فراهم می آورد.
اصل پنجاه و سوم :
– همه حق بهره مندی از جبران خسارات وارده ناشی از اقدامات غیر قانونی ( ویاعدم اقدام به موقع ) دستگاههای دولتی ومسئولان آن رااز سوی دولت دارند.
اصل پنجاه و چهارم :
– قانونی که به موقع اجرا گذاشته می شود ویا موجب تشدید مجازات می گردد عطف به ماسبق نمی شود.
– کسی رانمی توان برای انجام عملی که درهنگام ارتکاب جرم نبوده مجازات نمود اگر پس از ارتکاب جرم مجازات آن تخفیف یلفت یالغوشد قانون جدید مورد استفاده قرار می گیرد.
اصل پنجاه و پنجم :
– ذکر حقوق وآزادی های اساسی فدراسیون روسیه نباید به معنی نفی یاکاهش دیگر حقوق وآزادی های شناخته شده جهانی بشر تفسیر گردد.
– در فدراسیون روسیه نباید قوانینی وضع شوند که حقوق وآزادی های بشری رانقض کند یاکاهش دهد.
– حقوق وآزادی های انسان وشهروند رانمی توان باقوانین فدرال محدود ساخت ولی تنها برای حدی که برای حفاظت از مبانی نظام قانونی واخلاقی سلامتی حقوق ومنافع قانئنی افراد دیگر وتامین دفاع از کشور وامنیت دولت ضروری باشد.
اصل پنجاه و ششم :
– در وضعیت فوق العاده به منظور تامین امنیت شهروندان وحفاظت از نظام قانونی درانطباق باقانون اساسی فدرال ایجاد محدودیت های مشخص برای حقوق وآزادی های انسانی باتعیین حدود ومدت اعتبار آن می تواندد مقرر شود.
– در صورت وجود شرایط مطابق مقرراتی که قانون اساسی فدرال مشخص شده می توان در سراسر فدراسیون روسیه در برخی از نقاط معین وضعیت فوق العاده اعلام کرد.
– حقوق وآزادیهای مصرح در بخش اول (اصول ۲۰و۲۱و۲۳) در بخش اول ( اصول ۲۴ ۲۸ ۳۴ بخش اول ماده ۴۰) و اصول ۵۴-۴۶قانون اساسی فدراسیون روسیه قابل محدود کردن نیست.
اصل پنجاه و هفتم :
– همه موظف هستند مالیات وعوارضی که قانون تعیین کرده پرداخت نمایند قوانین جدید مالیاتی یا قوانینی که وضع مالیات دهندگان رابدتر می کند عطف به ماسبق نمی شوند.
اصل پنجاه و هشتم :
– همه موظف هستند از طبیعت ومحیط زیست حفاظت نمایند واز ثروتهای طبیعی بابا مرقبت بهره بگیرند.
اصل پنجاه و نهم :
– دفاع از میهن وظیفه ئتکلیف شهروندان فدراسیون روسیه است.
– هر شهروند باید مطابق قانون فدرال خدمت نظام راانجام دهد.
– هر شهروند فدراسیون روسیه که خدمت نظام بااعتقادات یا باورهای مذهبی او در تعارض قرار گیرد ونیز در مواردی که در قانون فدرال پیش بینی شده حق دارد به جای آن به خدمت درامور غیر نظامی بپردازد.
اصل شصتم :
– هر شهروند فدراسیون روسیه از سن ۱۸سالگی می تواند حقوق وتکالیف خود رابطور کامل اجرا نماید.
اصل شصت و یکم :
– شهروند فدراسیون روسیه رانمی توان از روسیه نبعید کرد ویا به کشوری دیگر تحویل داد.
– فدراسیون روسیه دفاع وحمایت از شهروندان خود ردخارج از کشور ضمانت می کند.
اصل شصت و دوم :
– هر شهروند روسه می تواند تابعیت کشور دیگر ( تابعیت دوگانه ) براساس قانون فدرال ویاقراردادهای بین المللی فدراسیون روسیه برخوردار باشد.
– داشتن تابعیت کشوردیگر برای شهروندان فدراسیون روسیه حقوق وآزادی های او راکاهش نمی دهد ونیزاز انجام وظایف ناشی از تابعیت فدراسیون روسیه آزاد نمی سازد مگر مواردی که در قانون فدرال یاقراردادهای بین المللی روسیه پیش بینی باشد.
– شهروندان خارجی وافراد بدون تابعیت در فدراسیون روسیه از حقوق ووظایف شهر وندان فدراسیون روسیه برخوردارند جز مواردی که قانون فدرال یاقراردادهای بین المللی فدراسیون روسیه پیش بینی شده باشد.
اصل شصت و سوم :
– فدراسیون روسیه براساس موازین وهنجارهای جهانی حقوق بین الملل به اتباع خارجی وافرا فاقد تابعیت پناهندگی سیاسی می می دهد.
– استردادافرادی که براساس جرایم سیاسی واعمالی که در فدراسیون روسیه مجاز نمی باشد استردادافرادی که متهم به ارتکاب جرم هستند ونیز تحویل محکومین به منظور سپری کردن مدت مجازات است خود درکشورهای دیگر براساس قانون فدرال وقراردادهای بین المللی انجام می شود.
اصل شصت و چهارم :
– مفاد این فصل اساس وضع حقوقی افرادرادرفدراسیون روسیه تشکیل می دهد وجزبراساس ترتیبات مقرر در این قانون اساسی قابل تغییر نمی باشد.