اصل 75 قانون اساسی فدراسیون روسیه قانونی ویژه را برای بانک مرکزی فدراسیون روسیه ایجاد کرده است، حق انحصار چاپ و نشر پول به عنوان وظیفه اصلی آن، محافظت و تضمین ثبات پایه پولی کشور به این بانک تفییذ شده است. وضعیت، اهداف فعالیت، وظایف و اختیارات بانک روسیه نیز توسط قانون فدرال شماره 86-FZ مورخ 10 ژوئیه 2002 “در مورد بانک مرکزی فدراسیون روسیه (بانک روسیه)” و سایر قوانین فدرال ابلاغ گردیده است.
مطابق ماده 3 قانون فدرال “در خصوص بانک مرکزی فدراسیون روسیه (بانک روسیه)”، اهداف بانک روسیه عبارتند از:
– حفاظت و اطمینان از ثبات روبل
– توسعه و تقویت سیستم بانکی فدراسیون روسیه
– تضمین ثبات و توسعه نظام ملی پرداخت
– توسعه بازار مالی فدراسیون روسیه
– تضمین ثبات بازار مالی فدراسیون روسیه
مهمترین عنصر کلیدی از وضعیت حقوقی بانک روسیه اصل استقلال آن است که در درجه اول در این واقعیت آشکار می شود که بانک روسیه به عنوان یک موسسه حقوقی عمومی ویژه با حق انحصار در چاپ و نشر پول و سازماندهی گردش پول مبادرت می نماید. این بخش از عملکرد، نهادی از قدرت دولتی نیست که با این حال، اختیارات آن، به دلیل ماهیت قانونی خود، به وظایف قدرت دولتی آن مربوط می شود زیرا اجرای قوانین شامل استفاده از اقدامات اجبار دولتی است. بانک روسیه وظایف و اختیارات مقرر در قانون اساسی فدراسیون روسیه و قانون فدرال “در مورد بانک مرکزی فدراسیون روسیه (بانک روسیه)” را مستقل از نهادهای دولت فدرال و سایر نهادهای دولتی تشکیل دهنده انجام می دهد.
اختیارات قانونگذاری بانک مرکزی روسیه مستلزم حق انحصاری آن بانک در راستای صدور مقررات الزام آور برای نهادهای دولت فدرال، نهادهای دولتی تشکیل دهنده فدراسیون روسیه و دولت های محلی، کلیه اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی است که در صلاحیت بانک مرکزی فدرال تعریف شده است می باشد.
بانک مرکزی روسیه، مطابق با اصل 104 قانون اساسی فدراسیون روسیه، حق ابتکار عمل در قانونگذاری خاص را ندارد، با این حال ضمن مشارکت در روند قانونگذاری، علاوه بر صدور دستورالعمل ها و سایر اقدامات قانونی بانک مرکزی، توسط قانون نیز تضمین می گردد.